PANAMBI PEPOTĎMI, IPOYHUPORE y
MAINUMBY PYTÄ
Poesías en guaraní de TADEO ZARRATEA
PANAMBI PEPOTĎMI*
* TADEO ZARRATEA rembihaipy
Ako pako rohecha, rejukuévo mamovégui
Opo che resa hendágui, ońekümberéi nde rehe
Reńandúvo che ma'ë netďndymi rehasávo
Reguerotď rerahávo ne mimbi ndejeheve.
Upe ramo niko che, ndahekái aikóvo avavépe
Resënte che rekovépe panambi pepotďmi
Rejajái sapy'ami che resápe ára veráicha
Ha rohekáva rirérö guáicha, upe guive rosegi
Are reiko rekańy umi herügua rakäre
Nde réra aikuaa'˙re ne ängue ańapytď.
Upéi, mba’eicharei, reguejy che renondépe
Reńopü otytyihaitépe che remiandu rokymi
Upe guive opońy angata che retepýre
Yvága ru'ä potýre che mba'euhéi hovayva
Aipyaha umi che ńuhä aipysopaite nde jerére
Ha nde reimo'ä'˙etére che mborayhu neńuä.
Akóinte chemandu'áva ńande rata ypykuére
Ńande pire ojehýirö, opupu ńande ruguy
Jajahúramo jasy rendy rembipe rykuépe
Ha amo... ńande apytetépe, ńandepyte mainumby.
Upérö ja'e ojupe: mba'éguipiko ymavéma
nańasëi ojohapépe jaikorängue ygue rei;
ońomba'eha voi ńande sy rye guivéma,
ko'ágä jajotopávo, jaikuaa poräiterei.
Upe guive pukavy ndoje'ói ńande rovágui
Ńane ńe’ä henyhëgui upéicha jajehecha
Ońondive ńemo'ä nańemba'éva pe yvága
Tupä ndaha'éiva ijára; oikónteva oherekua.
IPOYHUPORE
TADEO ZARRATEA rembihaipy.
Tenonderete ńembokihare
ahayhu vai nipo ne yma.
Ahayhu hesa, hembe, hetyma.
Tenonde hova.
Ahayhu heko ha opa iguata.
Héra ahenduse ku manterei.
Hógape ahase ahendu ipuka.
Hapére aguata, aiko aikorei.
Che akä hakupa ahenoihague.
Inambi ambyaku pyharerei.
Hendami rekávo, chekéra aguata.
Upe ramo aiko yvate... voi.
Yvytu hory...
Tekove havyngy...
Hayvi... mandu’a.
Hendy... mborayhu.
Ha upéi katu.
Hoky, hovana, kerasy vai.
Havë mandu’a.
Osapy ipuka. Hova ońapymi.
Ogue ńepyrü, ogue... mbeguemi
Ohórö ohove
ha ańandu vai.
Ipohýita voi tekove nandi
gueroguatave.
Henyhë rire ichuguimeme.
Tesarái hagë, ohapy hova.
Hypa ipukavy.
gue hataindy, yvytúre oho.
Ndohopavaeräi. Amuńamive.
Mandu’a ipokä, ou ha oho.
Huguáire apo, ańekarama.
Aipyhy porä. Aryrýi hese
ani ikusugue.
Ha upérö atopa
Ndahayhúi hesa.
Ndahayhúi hembe.
Hdahayhúi hete.
Mandu’ántema ahayhura’e.
Aramboha ári ipotyva’ekue.
Ha péina äga ápe.
Agäite peve.
Che ánga rováre.
Pytärovyngy...
ipoyhupore.
MAINUMBY PYTÄ (Miguel Chase-Sardi pe guarä)
TADEO ZARRATEA rembihaipy.
Mainumby pytä. Yvoty poty.
Ysapy rekávo reikóva
ndepeporyapu.
Ysyry ypy, guata katuete.
Ava retekuápe remombo rerúva
kambysy yma.
Ytu guasuete. Ysau raity.
Yvu ypykue.
Yvytu memby nde pepo rague.
Yvy potymi. Tekove yta.
Rekambúvaipo yvága yguápe,
ańeporandu.
Mamóguitepa mbarete reru ajevéramo
ku ndereikuaái tapytu’umi.
Mbiriki ryapu.
Ava mbaraka rekuchupa’˙va.
Angekói ryry.
Angata rupa remumumantéva.
Retytýi asýva kerasy poguýpe.
Ipáy, ikeguýpe, ikéra mbytére
reńangarekóva kerambu reípe.
Ani nekangy. Ani repyta.
Tove tekove taipotykuru, taipotyjera.
Karasy ńańa ani rembyaty.
Toikovemive.
Ikerayvoty tokakuaave.
Pe yvyguata neremimoingotopukavymi omano mboyve.
Fuente digital: http://mbatovi.blogspot.com
Registro de enlace: Noviembre 2011
ENLACE INTERNO A ESPACIO DE VISITA RECOMENDADA
EL IDIOMA GUARANÍ, BIBLIOTECA VIRTUAL en PORTALGUARANI.COM
(Hacer click sobre la imagen)